İstanbul’da Kentsel Dönüşüm: 2025 Güncel Rehberi
Giriş: İstanbul’un Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşümün Önemi
İstanbul, Türkiye’nin en büyük metropolü olarak, hem tarihi hem de ekonomik açıdan büyük bir öneme sahiptir. Ancak, şehrin büyük bir kısmı, 20. yüzyılın ortalarından itibaren hızlı ve plansız bir şekilde yapılaşmıştır. Bu durum, İstanbul’u olası büyük depremler karşısında savunmasız hale getirmiştir.
23 Nisan 2025’te meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem, İstanbul’un deprem gerçeğini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Bu depremde can kaybı yaşanmamış olsa da, birçok bina hasar görmüş ve vatandaşlar panik içinde sokaklara dökülmüştür. (Riskli bina sayısı açıklandı! Bakanlardan büyük İstanbul depremi açıklaması)
Bu olay, İstanbul’daki riskli yapı stokunun acilen yenilenmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koymuştur. Kentsel dönüşüm, sadece binaların yenilenmesi değil, aynı zamanda yaşam kalitesinin artırılması, enerji verimliliğinin sağlanması ve şehirlerin daha yaşanabilir hale getirilmesi açısından da büyük bir öneme sahiptir.
İstanbul’daki Riskli Yapı Stoku ve Kentsel Dönüşüm İhtiyacı
Riskli Bina Sayısı ve Acil Dönüşüm Gereksinimi
İstanbul’da toplamda yaklaşık 1.5 milyon riskli konut bulunmaktadır. Bu konutların yaklaşık 600 bini, acil olarak kentsel dönüşüme girmesi gereken yapılar arasında yer almaktadır. İstanbul’daki 1,5 milyon riskli konut için “güçlendirme veya dönüşümde acele edin” uyarısı, 1,5 Milyon Riskli Konut! İstanbul’un Can Güvenliği Sorunu | NTV
Bu binaların büyük bir kısmı, 1980 öncesinde inşa edilmiş ve mevcut deprem yönetmeliklerine uygun olmayan yapılardır. Bu nedenle, olası bir büyük depremde ciddi can ve mal kayıplarına yol açma riski taşımaktadırlar. (İstanbul’da kendiliğinden çökebilecek binaların çokluğuna dikkat …)
İlçelere Göre Riskli Yapı Dağılımı
İstanbul’un birçok ilçesinde riskli yapılar bulunmaktadır. Örneğin: İstanbul’daki 1,5 milyon riskli konut için “güçlendirme veya dönüşümde acele edin” uyarısı
Bu örnekler, İstanbul genelindeki riskli yapıların sadece küçük bir kısmını temsil etmektedir. Diğer ilçelerde de benzer durumlar söz konusudur.
- Çekmeköy: 2.404 riskli yapı tespit edilmiş, bunlardan 2.212’si yıkılmıştır. (İstanbul’da kentsel dönüşüm kapsamında hangi ilçede kaç bina …)
- Beylikdüzü: 54 bina ve 558 bağımsız birim kentsel dönüşüme girmiştir.
-
Kadıköy: 700 riskli yapı tespit edilmiştir.
-
Fatih: 1.500 riskli yapı bulunmaktadır. Tarihi binaların yeniden inşası için dönüşüm projeleri hızla ilerliyor.
-
Zeytinburnu: 900 riskli yapı tespiti yapılmış olup, dönüşüm projeleri devam etmektedir.
-
Başakşehir: 350 riskli yapı tespit edilmiştir. Bu binaların dönüşümü büyük önem taşımaktadır.
-
Sarıyer: 500 riskli yapı vardır. Kentsel dönüşüm, çevreye duyarlı ve sürdürülebilir yapılaşmayı hedefliyor.
-
Bağcılar: 1.200 riskli yapı tespiti yapılmış olup, dönüşüm projeleri hızla devam etmektedir.
-
Küçükçekmece: 800 riskli yapı bulunmaktadır. Bu binaların yenilenmesi hedeflenmektedir.
Kentsel Dönüşüm Süreci: Adım Adım Rehber
1. Risk Tespiti
Kentsel dönüşüm süreci, öncelikle yapıların risk durumunun tespitiyle başlar. Yetkili kurumlar veya lisanslı kuruluşlar tarafından yapılan incelemeler sonucunda, binanın depreme karşı dayanıklılığı değerlendirilir.
2. Maliklerin Karar Süreci
Riskli yapı tespiti sonrası, bina maliklerinin en az 2/3’ünün onayıyla kentsel dönüşüm süreci başlatılabilir. Bu aşamada, maliklerin bilgilendirilmesi ve sürece aktif katılımı önemlidir.
3. Proje ve Ruhsat Aşaması
Onaylanan dönüşüm projeleri için belediyeden gerekli ruhsatlar alınır. Bu süreçte, mimari ve mühendislik projeleri hazırlanır ve ilgili kurumlara sunulur.
4. İnşaat ve Teslim Süreci
Ruhsatların alınmasının ardından, eski yapı yıkılır ve yeni yapı inşa edilir. İnşaat tamamlandıktan sonra, yeni yapılar maliklere teslim edilir ve tapu işlemleri gerçekleştirilir.
BERABER ÇALIŞALIM ?
Kentsel dönüşüm projelerinizi birlikte yenileyerek daha güvenli ve modern yaşam alanları oluşturalım
Kentsel Dönüşüm Maliyetleri ve Finansman Seçenekleri
Ortalama Maliyetler
Kentsel dönüşüm projelerinde maliyetler, yapının büyüklüğü, konumu ve kullanılan malzemelere göre değişiklik gösterebilir. Ortalama olarak:
- Kaba İnşaat: 10.000 – 12.000 TL/m²
- İnce İşleri: 15.000- 20.000 TL/m²
- Ruhsat Giderleri: 750- 1000 TL/m²
100 m²’lik bir konut için toplam maliyet, yaklaşık. 2.000.000 – 3000.000 TL arasında değişebilir.
Ek Masraflar
- Yıkım Giderleri: 450.000 – 750.000 TL
- Geçici Konaklama: 18 ay süreyle kira gideri oluşabilir.
- Tapu ve Noter Masrafları: Resmi işlemler için ek giderlerdir.
Devlet Destekleri ve Finansman Alternatifleri
Devlet, kentsel dönüşüm projelerini teşvik etmek amacıyla çeşitli destekler sunmaktadır:
- Kira Yardımı: İstanbul’da 8.000 TL/ay, Ankara/İzmir’de 6.500 TL/ay, diğer illerde 4.500 – 5.500 TL/ay.
- “Yarısı Bizden” Hibe Programı: Devlet tarafından sağlanan hibe desteği.
- Özel Banka Kredileri: Kentsel dönüşüm projeleri için özel kredi seçenekleri.
İstanbul’da Kentsel Dönüşüm Projeleri ve Belediyelerin Rolü
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), kentsel dönüşüm sürecinde aktif rol oynamaktadır. Deprem Master Planı kapsamında, riskli bölgelerdeki yapıların yenilenmesi hedeflenmektedir. (İstanbul’da kentsel dönüşüm kapsamında hangi ilçede kaç bina …)
İBB’nin sunduğu hizmetler arasında:
- Ücretsiz Danışmanlık Hizmetleri: Vatandaşlara bilgi ve destek sağlanması.
- Hızlı Dönüşüm Bölgeleri: Öncelikli dönüşüm alanlarının belirlenmesi.
- Sosyal Konut Projeleri: Düşük gelirli vatandaşlar için konut imkanları.
Uzman Firmalarla Çalışmanın Önemi
Kentsel dönüşüm sürecinde, deneyimli ve güvenilir firmalarla çalışmak büyük önem taşır. Bu firmalar, sürecin her aşamasında profesyonel destek sağlayarak, projelerin sorunsuz bir şekilde tamamlanmasına katkı sağlar.
Özellikle, hukuki süreçlerin takibi, devlet desteklerinden maksimum fayda sağlanması ve kaliteli malzeme kullanımı gibi konularda uzman firmaların deneyimi büyük avantaj sağlar.
Maliklerin Hakları ve Sorumlulukları
Haklar
- Bilgilendirilme Hakkı: Süreç hakkında detaylı bilgi alma.
- Karar Sürecine Katılma Hakkı: Proje kararlarında söz sahibi olma.
- Desteklerden Yararlanma Hakkı: Devlet teşviklerinden faydalanma.
Sorumluluklar
- Belgelerin Tamamlanması: Gerekli evrakların eksiksiz hazırlanması.
- Süreç Takibi: Proje aşamalarının düzenli olarak izlenmesi.
- Komşularla İşbirliği: Ortak kararların alınması ve uygulanması.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Sözleşmeleri Noter Onaylı Yapın: Hukuki güvence sağlamak için.
- Firma Seçiminde Referans İsteyin: Geçmiş projeleri inceleyin.
- Proje Detaylarını İnceleyin: Teslim süresi, maliyet ve diğer detayları netleştirin.
- Resmi Kurumlarla İletişimi Sürdürün: Belediye ve ilgili kurumlarla düzenli iletişim halinde olun
Sonuç: Güvenli Bir Gelecek İçin Kentsel Dönüşüm Şart
İstanbul gibi aktif fay hatlarına yakın ve yoğun nüfuslu bir şehirde, kentsel dönüşüm artık bir tercih değil, zorunluluktur. Özellikle 2025 yılındaki son depremin ardından, birçok kişi yaşadığı yapının sağlamlığı konusunda endişe duymaya başlamıştır. Bu farkındalık, kentsel dönüşüm sürecinin hız kazanması için bir fırsattır.
Kentsel dönüşüm, sadece bina yenilemek anlamına gelmez. Bu süreç; daha güvenli, daha konforlu, daha çevreci, enerji verimliliği yüksek yapılarla dolu bir yaşam alanı oluşturma fırsatıdır. Modern inşaat teknikleri ve mimari çözümler sayesinde hem güvenlik artırılır hem de yaşam kalitesi yükseltilir.
Ancak bu sürecin başarıyla tamamlanması için vatandaşlara, müteahhit firmalara ve kamu kurumlarına düşen büyük sorumluluklar vardır. Herkesin ortak paydada buluşması, süreçlerin şeffaf ve adil yürütülmesi, hak sahiplerinin doğru bilgilendirilmesi ve firmaların etik kurallar çerçevesinde hareket etmesi elzemdir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Binamın riskli olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan lisanslı firmalara başvurarak risk analizi yaptırabilirsiniz.
2. Riskli bina tespiti sonrası binam yıkılmak zorunda mı?
Evet. Tespitin ardından bina yasalar gereği yıkılmalı ve yeniden inşa süreci başlatılmalıdır.
3. Her malik dönüşümü kabul etmek zorunda mı?
2/3 çoğunluk sağlandığında dönüşüm yapılabilir. Kabul etmeyen maliklerin hissesi satışa çıkarılabilir.
4. Kira yardımı ne kadar süreyle veriliyor?
Genellikle 18 ay boyunca verilir. Süre, bölgeye ve projeye göre değişiklik gösterebilir.
5. Dönüşüm süresi ne kadar sürer?
Projenin büyüklüğüne göre değişmekle birlikte, ortalama 18-24 ay arası tamamlanabilir.
Kentsel Dönüşüm İçin Atılacak İlk Adımlar
Kentsel dönüşüm sürecine başlamadan önce yapılması gereken birkaç temel adım vardır:
- Komşularla İletişim Kurun
Bina sakinleri ile bir araya gelin. Herkesin endişelerini ve beklentilerini dinleyin. - Uzman Firma ile Görüşün
Kentsel dönüşüm konusunda uzmanlaşmış, referansları güçlü bir firma ile görüşerek ücretsiz ön analiz talep edin. - Resmi Kurumlardan Bilgi Alın
Bulunduğunuz ilçedeki belediye veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nden süreç hakkında bilgi alın. - Risk Analizi Yaptırın
Binanızın teknik durumu ve deprem riski lisanslı kuruluşlar tarafından analiz edilsin. - Sözleşmeleri Titizlikle İnceleyin
Firma ile yapılacak her türlü anlaşma noter huzurunda, detaylı ve açık şekilde hazırlanmalıdır.
Geleceğin İstanbul’u: Akıllı ve Dayanıklı Kentler
Kentsel dönüşüm, sadece riskli yapıların yıkılıp yeniden yapılması değil; şehrin tüm dokusunun daha planlı, yeşil alanlara sahip, sosyal donatılarla güçlendirilmiş bir yapıya kavuşturulması demektir. Akıllı kent teknolojileri, enerji verimliliği, atık yönetimi, ulaşım entegrasyonu gibi konular da bu sürecin bir parçasıdır.
Gelecekte İstanbul’un; afetlere dayanıklı, sürdürülebilir, modern ve estetik bir metropol haline gelmesi için bugünden atılacak adımlar çok kritik. Bu süreçte vatandaşların bilinçli hareket etmesi, kamu kurumlarının destekleyici olması ve sektör profesyonellerinin kaliteli işler ortaya koyması şart.
Son Söz
Eğer siz de İstanbul’da oturuyorsanız ve binanız 1999 öncesinde inşa edildiyse, kentsel dönüşüm sürecini gecikmeden başlatmanız hayati önem taşıyor. Depremin ne zaman geleceğini bilemeyiz; ama ona ne kadar hazırlıklı olacağımız tamamen bizim elimizde.
Gelin, geleceğin İstanbul’unu birlikte daha güvenli hale getirelim.
Unutmayın, önlem hayat kurtarır.
Elbette, devam ediyorum:
Kentsel Dönüşümde Tarafların Rolü
Vatandaşların Rolü ve Sorumlulukları
Kentsel dönüşüm sürecinde vatandaşların aktif katılımı büyük önem taşır. Bu sadece bir inşaat projesi değil, aynı zamanda toplumsal bir dayanışma sürecidir. Vatandaşların süreçteki temel görevleri şunlardır:
- Bilgi Edinmek: Dönüşüm sürecini, haklarını ve olası riskleri öğrenmek.
- Komşularla İletişim Kurmak: Ortak karar almak, çoğunluğu sağlamak.
- Belgeleri Tamamlamak: Tapu, nüfus cüzdanı fotokopisi, vekalet gibi belgeleri eksiksiz hazırlamak.
- Güvenilir Firma ile Anlaşmak: Referanslı, deneyimli ve resmi kaydı olan bir firmayla çalışmak.
- Yasal Süreçleri Takip Etmek: Noter onayları, belediye başvuruları, proje onayları gibi resmi adımları takip etmek.
Müteahhit Firmaların Rolü
Profesyonel ve güvenilir firmalar, sürecin en önemli aktörlerinden biridir. Bu nedenle müteahhit firmaların şu konularda şeffaf ve güvenilir olması gerekir:
- Proje Şeffaflığı: Projenin planını, teslim süresini ve kullanılacak malzemeleri açıkça paylaşmak.
- Sözleşme Güvencesi: Noter onaylı, her ayrıntının yazılı olduğu sözleşmeler sunmak.
- Yasal Uygunluk: Tüm projeyi imar kanununa uygun yürütmek.
- İnşaat Kalitesi: TSE onaylı ve deprem yönetmeliğine uygun malzeme ve uygulama kullanmak.
- İletişim ve Raporlama: Hak sahiplerini düzenli bilgilendirmek, ilerlemeyi paylaşmak.
Kamu Kurumlarının Görevi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belediyeler ve il müdürlükleri bu süreçte denetleyici ve yönlendirici roldedir. Ana görevler şunlardır:
- Riskli Yapı Tespitini Onaylamak
- Müracaat Sürecini Kolaylaştırmak
- Kira Yardımlarını Sağlamak
- Proje Ruhsatlarını Hızlıca Onaylamak
- Vatandaşı Bilgilendirmek
Kentsel Dönüşümde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Kentsel dönüşüm sürecinde karşılaşabileceğiniz zorlukları önceden bilmek, size zaman ve kaynak kazandıracaktır. Aşağıdaki önemli başlıkları göz önünde bulundurmanız gerekir:
- Sözleşmeleri Dikkatle Okuyun: Süre, m² paylaşımı, teslim tarihi, ceza maddeleri gibi konular net olmalı.
- Yüzeysel Sunumlara Aldanmayın: Sadece maket ya da 3D çizime göre karar vermeyin; proje detaylarını, statik hesaplarını, malzeme kalitesini mutlaka inceleyin.
- Referans Kontrolü Yapın: Anlaştığınız firmanın daha önce tamamladığı projeleri görün, maliklerle konuşun.
- Yıkım ve Yapım Süresi Belirleyin: Belirsizlik, süreçte mağduriyet yaratabilir.
- Yatırım Potansiyelini Araştırın: Projenin tamamlanması sonrası bölgedeki fiyat artışlarını analiz edin.
2025 İçin Önerilen Adımlar
2025 yılı itibariyle kentsel dönüşümde yeni teşvikler ve düzenlemeler gündemde. Bu yıl içerisinde dönüşüm planlayanların şu adımları izlemesi önerilir:
- Riskli Yapılar Listesini Takip Edin: Özellikle İstanbul’da riskli ilan edilen mahallelerde dönüşüm hızlanacak.
- Yarısı Bizden Kampanyasına Başvurun: 2025’te devam edecek bu kampanyayla ciddi oranda destek alabilirsiniz.
- Kentsel Dönüşüm Danışmanlık Firmalarıyla Görüşün: Bireysel ilerlemek yerine uzman ekiplerden danışmanlık alın.
- Süreç Takvimini Belirleyin: Hangi ayda risk raporu alınacak, ne zaman tahliye olacak, inşaat ne zaman başlayacak gibi aşamaları yazılı hale getirin.
- Tapu ve İmar Durumunu Kontrol Edin: Kat mülkiyeti, hisse oranı, imar planları gibi bilgiler sürecin yönünü belirler.
Kentsel Dönüşüm İçin Ücretsiz Ön Görüşme Alın
Acar Yapı olarak 10 yılı aşkın deneyimimizle, İstanbul’un dört bir yanında kentsel dönüşüm projeleri gerçekleştirdik.
Şimdi sizin mahalleniz için de harekete geçme zamanı!
✅ Ücretsiz ön analiz
✅ Risk raporu danışmanlığı
✅ Kira yardımı başvuru desteği
✅ Tapu, ruhsat ve noter süreçlerinde tam destek
Bize ulaşın, binanız için en uygun dönüşüm planını birlikte oluşturalım.
📍 www.acaryp.com
📞 0542 7678801
📧 info@acaryp.com